7 ciekawostek o Michaile Bułhakowie

Pierwsze literackie dzieło Bułhakowa powstało, gdy pisarz miał zaledwie siedem lat i chodził do gimnazjum. Był to felieton „Dzień głównego lekarza”. W tym wieku pisał również epigramy i wiersze satyryczne. Mogło się wydawać, że gimnazjalista marzy o karierze pisarza, ale tak naprawdę o wiele bardziej interesowała go medycyna i zawód lekarza. W 1916 roku Michaił Bułhakow otrzymał dyplom lekarski.

#2. Cel krytyków

Przykład Michaiła Bułhakowa pokazuje, że czasem nie warto przejmować się krytyką innych i po prostu robić swoje. Autor „Mistrza i Małgorzaty” miał specjalny album, do którego zbierał wycinki prasowe z krytyką jego utworów. Album liczy 301 takich wycinków i zaledwie trzy z nich są pozytywne.

#3. Ulubiona sztuka Stalina

„Biała Gwardia” to powieść Bułhakowa napisana w latach 20. opowiadająca o wojnie ukraińsko-radzieckiej. Na podstawie powieści pisarz napisał sztukę „Dni Turbinów”, którą wolno było wystawiać tylko w jednym teatrze w całym ZSRR. Józef Stalin wyjątkowo upodobał sobie ten spektakl, gdyż był na nim co najmniej 15 razy i za każdym razem oklaskiwał aktorów ze swojej rządowej loży. Co ciekawe, sam nazywał tę sztukę antyradziecką, ale nie pozwalał na jej całkowite zdjęcie z desek Moskiewskiego Teatru Artystycznego. Uważał, że ogólne wrażenie ze sztuki jest pozytywne dla komunistów.

#4. Satyryk

Na pewno znany wam powyższy gif pochodzi z radzieckiego filmu „Iwan Wasiliewicz zmienia zawód”. Podstawą scenariusza była komedia Bułhakowa z 1934 roku „Iwan Wasiliewicz”, w której moskiewski wynalazca konstruuje maszynę czasu i przenosi do czasów współczesnych (lat 30. XX wieku) cara Iwana Groźnego, a w przeszłość wysyła zarządcę domu, który przypadkiem wygląda identycznie jak sam car. Sztuka nigdy nie była opublikowana za życia autora. Łatwo się domyślić, że powodem tego było podobieństwo między carem a panującym wtedy Stalinem. Tak na marginesie film jest naprawdę fajny i warto go obejrzeć na poprawę humoru.

#5. Sztuka o Puszkinie bez Puszkina

W 1937 roku środowisko radzieckich poetów i pisarzy świętowało setną rocznicę tragicznej śmierci Aleksandra Puszkina. Z tej okazji powstało kilka sztuk poświęconych postaci poety. Swoją napisał także Bułhakow, ale różniła się ona znacząco od tych napisanych przez jego kolegów po fachu – w dziele Bułhakowa Puszkin nie występuje. Autor uznał, że pojawienie się na scenie Aleksandra Puszkina będzie chwytem wulgarnym i pozbawionym smaku.

#6. Pierwowzór Behemota

Kot Behemot jest prawdopodobnie najlepiej zapamiętanym członkiem świty Wolanda z „Mistrza i Małgorzaty”. Pierwowzorem tej postaci był… czarny pies Bułhakowa o takim imieniu. Zwierzę było wyjątkowo mądre – pewnego razu, gdy pisarz świętował Nowy Rok, jego pies równo o północy zawył 12 razy mimo, że nikt go wcześniej tego nie uczył.

#7. Kamień nagrobny

Po śmierci pisarza wdowa po nim, Jelena Szyłowska poleciła postawić na jego mogile granitowy głaz, który wcześniej przez 100 lat był podnóżkiem krzyża na grobie Mikołaja Gogola – literackiego idola Bułhakowa. Głaz usunięto przy przenosinach grobu Gogola (na terenie klasztoru, przy którym stał cmentarz postanowiono urządzić izolatkę NKWD dla dzieci osób represjonowanych). Kamień wraz z krzyżem miał zbyt prawosławny wydźwięk, więc władze postanowiły zamienić go na popiersie poety, a głaz wrzucono do dziury w ziemi. Właśnie tam znalazła go Jelena Szyłowska. Co ciekawe, w jednym ze swoich ostatnich listów Bułhakow skierował do Gogola takie słowa: „Nauczycielu, okryj mnie swoim żeliwnym płaszczem”. W pewnym sensie wola pisarza została spełniona. Warto również wspomnieć, że właśnie ostatnia żona Bułhakowa, Jelena, jest uważana za „główny” pierwowzór Małgorzaty.